Ўзбекистоннинг Марказий Осиё мамлакатлари билан туризм соҳасидаги ҳамкорлиги
Ўзбекистоннинг Марказий Осиё мамлакатлари билан туризм соҳасидаги ҳамкорлиги
Туризм Марказий Осиёда минтақавий ҳамкорликнинг муҳим йўналишларидан бири бўлиб, қўшни давлатлар ўртасидаги иқтисодий ва маданий алоқаларни мустаҳкамлашга хизмат қилади. Бой тарихий-маданий меросга, буюк Ипак йўлининг қадимий ёдгорликларига, замонавий инфратузилмага ега Ўзбекистон Республикаси бу соҳани ривожлантиришда Марказий ўрин тутади. Сўнгги йилларда Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон ва Туркманистон билан сайёҳлик алоқалари фаол ривожланмоқда, бу минтақада ягона сайёҳлик маконини шакллантириш учун зарур шарт-шароитларни яратмоқда. Қозоғистон анъанавий тарзда сайёҳлар сони бўйича Ўзбекистоннинг енг йирик ҳамкорларидан бири ҳисобланади. Икки мамлакат аҳолисининг ўзаро саёҳатлари барқарор ўсишни кўрсатмоқда: Агар 2018 йилда Ўзбекистонга 2,2 миллиондан ортиқ Қозоғистон фуқароси ташриф буюрган бўлса, 2024 йилда бу 2,8 миллиондан ортиқ кишини ташкил етади. Ушбу ўсиш transport алоқаларини ривожлантириш, чегара инфратузилмасини такомиллаштириш ва Ўзбекистоннинг маданий меросини фаол тарғиб қилиш билан боғлиқ. Сайёҳлик компаниялари вакилларининг мунтазам ташрифлари, Тошкент шаҳридаги ТИТФ ва Олмаотадаги КИТФ халқаро кўргазмаларида иштирок етиш ишбилармонлик алоқаларини ўрнатиш ва тажриба алмашишга хизмат қилмоқда. Буюк Ипак йўли, жумладан, Тошкент, Самарқанд, Бухоро, Туркистон ва Олмаота бўйлаб қўшма йўналишларни ривожлантиришга қизиқиш катта. Сўнгги йилларда томонлар сайёҳларга хизмат кўрсатишни яхшилаш бўйича фаол иш олиб бормоқдалар. Бундан ташқари, қўшма ахборот саёҳатлари, media-лойиҳалар ва ярмаркалар ўтказилмоқда, бу икки мамлакатнинг маданий ва тарихий меросини оммалаштиришга ҳисса қўшмоқда. Сўнгги йилларда Тожикистон билан туризм соҳасидаги ҳамкорлик янги ҳаётга ега бўлди. Ўзаро сайёҳлик ташрифлари тез суръатлар билан ўсиб бормоқда: 2019 йилда Ўзбекистонга 1,5 миллионга яқин Тожикистон фуқароси, 2024 йилда еса 2,5 миллиондан ортиқ kishi ташриф буюрди. Бу виза тартибини соддалаштириш, transport алоқаларини яхшилаш ва маданий йўналишларни фаол тарғиб қилиш билан боғлиқ. Ҳар икки томон халқаро форумлар, ярмаркалар ва кўргазмаларда иштирок етмоқда. Зиёрат (зиёрат) туризм йўналишларини тарғиб қилиш, шунингдек, гастрономик ва етнографик йўналишларни ривожлантиришга алоҳида еътибор қаратилмоқда. Душанбе ва Хўжанд шаҳарларида Ўзбекистоннинг сайёҳлик салоҳияти тақдимотлари мунтазам ўтказилмоқда, халқ ҳунармандчилиги кўргазмалари ва ўзбек таомлари фестиваллари ташкил етилмоқда. Самарқанд, Бухоро ва Пенжикентнинг тарихий шаҳарларини, умумий тарих ва маданиятни бирлаштирган қадимий сивилизация марказларини боғлайдиган трансчегаравий йўналишларни биргаликда ривожлантириш катта қизиқиш уйғотмоқда. Қирғизистон Қозоғистон ва Тожикистон билан бир қаторда Ўзбекистоннинг туризм соҳасидаги асосий шерикларидан биридир. Қирғиз сайёҳлари оқими ҳар йили ўсиб бормоқда: 2024 йилда Ўзбекистонга 2,8 миллионга яқин қирғиз фуқаролари ташриф буюришди ва 2025 йилнинг биринчи саккиз ойида — 2,1 миллиондан ортиқ. Мунтазам учрашувлар ва қўшма форумлар икки мамлакат туризм маъмуриятлари ва бизнеслари ўртасидаги алоқаларни мустаҳкамлашга ёрдам беради. "Буюк Ипак йўли" ва "Ўзбекистон ва Қирғизистоннинг табиий диққатга сазовор жойлари" йўналишларини тарғиб қилиш бўйича қўшма дастурлар алоҳида аҳамиятга ега."Ушбу саёҳатлар саёҳатчиларга икки мамлакатнинг ноёб жойларини бир хил йўналишда — Самарқанд ва Бухородан Иссиқкўл ва Ўш водийсигача кўриш имконини беради. Минтақалараро ҳамкорлик ҳам ривожланмоқда: Фарғона, Наманган ва Боткен вилоятлари фаол ҳамкорлик қилмоқда, ахборот екскурсиялари, ўқув семинарлари ва матбуот ташрифлари ўтказилмоқда. Кадрлар тайёрлаш, меҳмонхона бизнесини ривожлантириш ва туризм соҳасида рақамли технологияларни жорий етишга катта еътибор қаратилмоқда. Келгусида томонлар екотуризм, тог ъ ва саргузашт йўналишларини ривожлантиришни, шунингдек, қўшма сайёҳлик кластерларини яратишни режалаштирмоқдалар. Туркманистон-Ўзбекистон сайёҳлик ҳамкорлигининг фаол босқичи нисбатан яқинда бошланганига қарамай, муносабатлар динамикаси таъсирчан. Ўзбекистонга ташриф буюрган туркман фуқаролари сони 6,000 йилда 2022 дан 235,000 дан 2024 гача ўсди. Меъморий ёдгорликлар, чўл ландшафтлари ва номоддий мерос объектларини ўз ичига олган янги "Туркманистон–Хоразм – Қорақалпоғистон – Қозоғистон" трансчегаравий йўналишини ривожлантириш алоҳида аҳамиятга ега. Ушбу соҳадаги туризм трансчегаравий ҳамкорликни мустаҳкамлаш ва кичик бизнесни ривожлантириш воситаси сифатида қаралади. Бундан ташқари, икки мамлакат делегациялари Ашхобод, Самарқанд ва Авазода бўлиб ўтган халқаро forum ва конференцияларда фаол иштирок етмоқда. Шунингдек, Ўзбекистон ва Туркманистон биргаликда маданий алмашинув ва сайёҳлик дастурларини ишлаб чиқишни режалаштирмоқда. Умуман олганда, Ўзбекистоннинг Марказий Осиё мамлакатлари билан туризм соҳасидаги ҳамкорлиги жадал ва тизимли ривожланмоқда. Ўзаро туристик оқимлар кўпаймоқда, инвестициялар кучаймоқда, трансчегаравий йўналишлар кенгаймоқда ва минтақанинг жаҳон туризм бозоридаги халқаро иштироки мустаҳкамланмоқда. Туризм яхши қўшничиликни мустаҳкамлаш, маданий алмашинув ва иқтисодий ривожланишнинг муҳим омилига айланмоқда. Келажакда Ўзбекистон етакчи ўринлардан бирини егаллаган Марказий Осиё халқларнинг умумий тарихи, табиати ва меҳмондўстлиги билан Бирлашган ягона жаҳон даражасидаги сайёҳлик минтақасига айланиши мумкин.
